Ασύλητος κυριολεκτικά θαλαμοειδής τάφος ηλικίας 3.200 ετών, με κλειστή λάρνακα, ανέπαφα οστά και πολλά αγγεία, ανασκάφτηκε στην θέση Ρουσσές, κοντά στο χωριό Κεντρί Ιεράπετρας της Κρήτης, από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου!
Ο τάφος βρισκόταν μέσα σε έναν λάκκο διαμέτρου 1,20 μέτρων και βάθους μεγαλύτερου των 2,5 μέτρων και ανασκάφηκε επειγόντως ύστερα από υπόδειξη κατοίκου της περιοχής, ο οποίος αξίζει συγχαρητήρια, διότι το εύρημα είναι εντυπωσιακό!
Στο εσωτερικό του σκαμμένου θαλαμοειδούς τάφους, βρέθηκαν τρεις λαξευμένες κόγχες.
 |
| Εξαιρετική λάρνακα του 1400 - 1200 π.Χ. με διακόσμηση, καπάκι και "χερούλια" που θυμίζει "κιβωτό" |
Στη νοτιότερη από αυτές ανακαλύφθηκε μια ακέραιη κιβωτιόσχημη λάρνακα με το κάλυμμα στη θέση του! Στο εσωτερικό της υπήρχε ο πολύ καλά σωζόμενος σκελετός ενός ενήλικου ατόμου με μαζεμένα τα γόνατα ώστε να χωρέσει, ενώ μπροστά από τη λάρνακα βρέθηκαν 14 ψευδόστομοι αμφορείς, ένας αμφοροειδής κρατήρας με συμφυές υποστατό και ένα κύπελλο.
 |
| Σε άριστη κατάσταση τα οστά του ενήλικου ατόμου μέσα στη λάρνακα |
Στη βορειότερη κόγχη βρέθηκε επίσης μια ακέραιη αλλά θραυσμένη λουτηροειδής λάρνακα χωρίς πώμα και στο εσωτερικό της ο διαβρωμένος σκελετός ενήλικου ατόμου. Στην περιοχή μπροστά από τη λάρνακα βρέθηκαν 6 μικροί ψευδόστομοι αμφορείς και δύο προχοΐδια.
Όλα τα αγγεία είναι ακέραια, καλής τέχνης και άριστης διατήρησης.
Με βάση την κεραμική τυπολογία, και σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, ο τάφος μπορεί να χρονολογηθεί στην Υστερομινωϊκή ΙΙΙΑ2-Β περίοδο, περίπου από το 1400 έως το 1200 π.Χ.! Εποχή που είχε αρχίσει ήδη η κατάκτηση της Κρήτης από τους Μυκηναίους Αχαιούς, που κατακτήθηκαν με τη σειρά τους από τον υψηλό και προηγμένο Μινωϊκό Πολιτισμό, ο οποίος όμως είχε δεχθεί πριν αλλεπάλληλα καταστροφικά χτυπήματα από σεισμούς και σαρωτικά σεισμικά κύματα (τσουνάμι).
Επομένως πρόκειται για ταφή 3.200 ετών τουλάχιστον, που ανακαλύφθηκε εντελώς άθικτη και ανέγγιχτη!
 |
| Παράδειγμα ψευδόστομου αμφορέα, άλλης ανασκαφής, με κλειστό το κεντρικό στόμιο και ανοιχτό το πλαΐνό στόμιο |
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Μα τώρα ξεπηδούν νέα ερωτήματα: είναι Κρητικός ή Μυκηναίος ο νεκρός; Η λάρνακα, φτιάχτηκε για ταφή ή πρόκειται για ένα είδος "κιβωτού" ή θησαυροφυλακίου, όπου έθαψαν βιαστικά τον νεκρό, διπλώνοντάς τον κυριολεκτικά στα δύο; Ήταν άρχοντας ή είχε κάποιο ιερατικό αξίωμα;ΟΙ ΨΕΥΔΟΣΤΟΜΟΙ ΑΜΦΟΡΕΙΣ
Οι δε ψευδόστομοι αμφορείς, ήταν εξαιρετικής τέχνης και διακόσμησης και τους συναντούμε στην Κρήτη όπου επινοήθηκαν περί το 1450 π.Χ., όσο και στις Μυκήνες αργότερα, όπου εξαπλώθηκε η τέχνη και η χρήση τους.
Ονομάζονται συμβατικά "ψευδόστομοι", διότι φέρουν ψευδές στόμιο, το οποίο ακριβώς είναι κλειστό και χρησιμεύει για την στήριξη και ισχυρή ένωση των δύο λαβών (αμφορέας). Υπάρχει όμως ένα πλαϊνό στόμιο για την ροή του οίνου ή του λαδιού που περιείχαν.
Αφού το αγγείο γέμιζε, τότε το στενό πλαϊνό στόμιο σφραγιζόταν με νωπό πηλό (πώμα), διατηρώντας έτσι σε άριστη κατάσταση τα προϊόντα! Στην ουσία πρόκειται για μια παμπάλαιη και ίσως την πρώτη Εν Ελλάδι μέθοδο εμφιάλωσης!
